Świętokrzyskie Święto Pszczoły

Dni, kiedy wszystkie pszczoły przylatują nad Kamienną

Świętokrzyskie Święto Pszczoły jest jednym z najważniejszych wydarzeń w dynamicznie rozwijającej się branży pszczelarskiej, które ma kilka odsłon i międzynarodowy charakter. Jest nie tylko przestrzenią, w której prezentowane są najnowsze osiągnięcia nauki (Konferencja Pszczelarska) i rozwiązania techniczne (Kiermasz na Okręglicy) związane z hodowlą pszczół oraz produkcją miodu i produktów pochodzenia pszczelego ale również dorocznym spotkaniem całego środowiska w wyjątkowej atmosferze Przełomu Kamiennej w Bałtowie, gdzie jak w żadnym innym miejscu wybrzmiewa problem ochrony środowiska i potrzeby edukacji na rzecz zachowania bioróżnorodności ekosystemów.

Wiedza kroczy przed praktyką

Od II edycji Świętokrzyskiego Święta Pszczoły jego integralnym elementem stały się wykłady naukowe. Wówczas, w roku 2009 prof. Paweł Charbiński z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (jeszcze w sali gimnastycznej gimnazjum w Bałtowie) omówił „Aktualne problemy zdrowotne pszczół”. Następnie uczestnicy spotkania wzięli udział w warsztatach u mistrza pszczelarskiego, a zarazem artysty – rzeźbiarza Edwarda Budzenia, które poprowadził Czesław Jung z Nowego Sącza. 

Kontakty Bałtowa z pszczelarstwem sprawiły, że jeszcze w 2009 roku w Klubie „Bałtek” odbyła się wojewódzka konferencja naukowa „Pszczelarska jesień”. W roku następnym z wykładami w trakcie III Świętokrzyskiego Święta Pszczoły wystąpili dr Krystyna Pochorecka i mgr inż. Wanda Huko. Kolejne edycje gościły kolejnych przedstawicieli świata nauki, co skutkowało upowszechnianiem wyników badań i wprowadzanych na rynek preparatów, m.in. Vitaeapis (lek. Wet. Artur Arszułowicz i prof. Mariusz Gagoś). Do Bałtowa zawitali także w 2014 r. prof. Jerzy Stojko i dr Teresa Szczęsna. Ważny rozdział stanowili nadto naukowcy z Niemiec, Ukrainy (m.in. jako jeden z pierwszych dr Wiktor Pap wygłosił wykład o pszczole Karpatce) i Litwy, którzy propagowali m.in. apiterapię oraz wykorzystanie produktów pochodzenia pszczelego w medycynie. W kilka lat wykłady, czyli spotkania pszczelarzy ze światem nauki w trakcie Świętokrzyskiego Święta Pszczoły z racji pozycji naukowej wykładowców (m.in. prof. Jerzy Demetraki, prof. Aneta Strachecka, prof. Krzysztof Olszewski, dr Ewa Waś, dr Thomas Gloger…) oficjalnie przyjęły nazwę naukowej Konferencji Pszczelarskiej, która tradycyjnie już odbywa się w sali audiowizualnej Zajazdu „Przystocze”.

Kolejny rozdział, który udoskonali i poszerzy formułę tych spotkań, stanowi umowa, jaką Stowarzyszenie LGD „Krzemienny Krąg” podpisało z Uniwersytetem Przyrodniczym w Lublinie. 

Fotografie z archiwum Stowarzyszenia Pszczelarzy Ziemi Ostrowieckiej, www.pszczoly.ostrowiec.pl 

Pomnik Pszczoły Robotnicy

Z okazji obchodów w Bałtowie i Ostrowcu Św.  XXIX Ogólnopolskich Dni Pszczelarza Stowarzyszenie DELTA, wówczas zarządzające Jura Parkiem, ufundowało pomnik Pszczoły Robotnicy, która towarzyszyła części oficjalnej IV Świętokrzyskiego Święta Pszczoły na Okręglicy.

Docelowo Pszczoła Robotnica stanęła u podnóża skarpy Doliny Kamiennej, na której znajduje się Centrum Apiterapii (w budowie). W sąsiedztwie, według projektu Wacława Kołodziejczaka i za sprawą szeregu darczyńców, powstała ścieżka edukacyjna, na którą składają się różne typy uli oraz tablice informacyjne z opisem najbardziej popularnych gatunków pszczół miodnych i tajemnic z ich życia. 

Do ścieżki dołączyły z czasem pomnik św. Ambrożego dłuta Władysława Gałki oraz sklepik z produktami pochodzenia pszczelego finalnie tworząc jedyny w swoim rodzaju „Pszczeli Skwer”, zlokalizowany przy drodze na „Słowiańskie Wzgórze”, co podkreśla, że nasi przodkowie byli znakomitymi pszczelarzami, a Ziemie Słowian słynęły z miodu i produktów pochodzenia pszczelego. 

Pszczoły – nasze życie

Organizowany od 4 lat konkurs plastyczny „Pszczoły – nasze życie” stanowi ważny element edukacji najmłodszych pokoleń. Skierowany do uczniów szkół i placówek opiekuńczych z terenu gmin wchodzących w skład Lokalnej Grupy Działania „Krzemienny Krąg” z edycji na edycje bije rekordy frekwencji – od 150 nadesłanych prac w roku 2021 do 290 w roku 2024. 

Niezmiennie zachwyca także poziom konkursowych prób artystycznych, których oceną zajmują się mający specjalistyczne przygotowanie jurorzy. –Mają mnóstwo pracy i dylematów do rozstrzygnięcia, gdyż młodzi artyści uświadamiając nam, jak ważnym elementem ekosystemów są pszczoły, sięgają po różnorodne techniki, materiały, a ich pomysłowość nie zna granic – wyjaśnia Jarosław Kuba, dodając, że nieocenionym walorem konkursu jest jego wymiar edukacyjny oraz uspołecznione myślenia o roli pszczół w przyrodzie. 

Poza nagrodami indywidualnymi przyznawanymi w trzech kategoriach każdorazowo nagradzane są także placówki edukacyjne, których podopieczni wzięli udział w konkursie. Zestawy nasion do zakładania miododajnych łąk kwietnych oraz domki dla dzikich pszczół stanowią ważny przekaz dla całych środowisk szkolnych, placówek opiekuńczych czy świetlic środowiskowych z obszaru LGD „Krzemienny Krąg”.

Wcześniej nagrodzono uczniów z gmin: Bałtów, Bodzechów, Ćmielów, Kunów, Sienno, Chotcza, Solec nad Wisłą, Lipsko i Rzeczniów.